Bài viết HOÀNG LIÊN GIẢI ĐỘC THANG – Tam tiêu hỏa độc chứng – Nguồn CLB Y Cổ Truyền
Thành phần
Hoàng liên. 08-12g (Quân)
Hoàng cầm. 08-12g ( Thần)
Hoàng bá. 08-12g (Tá)
Chi tử. 08-12g
Tác dụng
Tả hỏa, giải độc. Trị các chứng thực nhiệt, hỏa độc, sốt cao, phiền táo, họng khô, điên cuồng mê loạng, hoàng đảng thấp nhiệt, kiết lỵ, mụn nhọt chảy nước vàng, nóng quá đến thổ huyết, mũi ra máu, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch sác có lực.
Chủ trị: Tam tiêu hỏa độc chứng.
Triệu chứng chính: sốt cao, phiền táo, miệng họng khô, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch sác có lực.
Nguyên nhân gây bệnh: hỏa độc xí thịnh, dục xích tam tiêu.
Phân tích bài thuốc
- Bài này do những vị thuốc rất đắng, rất lạnh, tả hoả giải độc lập nên.
- Hoàng liên là chủ dược (Quân) có tác dụng tả hoả ở tạng tâm và trung tiêu.
- Hoàng cầm tả hoả ở thượng tiêu.
- Hoàng bá tả hoả ở hạ tiêu.
- Chi tử hỗ trợ thông tả hoả ở Tam tiêu.
4 vị này hợp lại, có tác dụng tả hoả, giải độc mạnh hơn, thích hợp dùng chi các trường hợp hoả nhiệt thịnh ở Tam tiêu.
Chú ý
Dùng bài trên trị nhiệt độc thịnh là chính, những vị thuốc trên đều có vị đắng hàn dễ làm tổn thương tân dịch, vì vậy cần thận trọng đối với những bệnh nhân có tổn thương tân dịch hoặc cần thêm các vị thuốc tư âm thanh nhiệt.
Khi dùng bài này cần phải lấy chứng hoả tà thịnh khắp cả trong ngoài, trên dưới, nhiệt tuy mạnh nhưng tân dịch chưa bị tổn thương, chất lưỡi không hiện ra màu sáng và đỏ tươi là thích hợp.
Nếu đại tiện bí mà nói bậy bạ thì nên uống ” Thừ khí thang”, đại tiện không thông lợi thì uống ” Hoàng liên giải độc thang”. Như vậy chứng nói sảng của bài này là do hoả nhiệt đốt mạnh làm rối loạn thần minh mà gây ra, phép trị lấy thanh nhiệt tả hoả làm chủ yếu, không cần dùng ” Thừ khí thang” để tẩy rửa. Ngoài ra chứng đau, mụn nhọt đều thuộc Tâm hoả. Những bệnh thuộc về mụn nhọt, đinh độc thuộc về hoả nhiệt sinh bệnh, cũng có thể dùng bài này.
